ယခင္ Post မွ အဆက္....

မဂၢင္ (၈)ပါး က်င့္မည္ဆုိလ်င္ ေရွးဦးစြာ သမၼာဒိ႒ိျဖစ္ေအာင္ က်င့္ၾကံရေပမည္။ သမၼာဒိ႒ိျဖစ္လ်င္ ေနာက္မွ ၾကံျခင္း၊ ေျပာျခင္း၊ ျပဳျခင္း….စေသာ မဂၢင္တုိ႔သည္ မွန္ကန္သြားသည္ခ်ည္းျဖစ္ေပမည္။

ေလာကဥပမာအတုိင္းဆုိလ်င္…
မီးရထားတစ္စင္း၌ ေခါင္းတြဲကသာ သံလမ္းေပၚ မွန္မွန္သြားေနလ်င္ ေနာက္ကလုိက္ေသာ ေနာက္တြဲတုိ႔သည္ မွန္မွန္ လုိက္ေနၾကေပမည္။ ေခါင္းတြဲသာ ထုိးက်သြားသည္ႏွင့္ ေနာက္တြဲမ်ား အကုန္ ေဖာက္လႊဲ ေဖာက္ျပန္ ပ်က္စီးကုန္မည္သာ ျဖစ္ေပသည္။

ထုိ႕အတူပင္ မဂၢင္ႏွင့္ ပက္သက္လ်င္လည္း ဒိ႒ိဆုိေသာ အျမင္မွန္ဖုိ႔ရာ ေရွးဦးစြာ အေရးၾကီးေပသည္။ အျမင္မွားလ်င္ အၾကံလည္း မွား၊ အေျပာလည္း မွား၊ အလုပ္လည္း မွား၊ အသက္ေမြးမႈလည္း မွား..စသျဖင့္ အကုန္မွား၍ မိစၧာမဂၢင္မ်ား ေနာက္ကလုိက္ေပလိမ့္မည္။

ထုိ႕ေၾကာင့္ ဓမၼစၾကာျဖင့္ သမၼာဒိ႒ိျဖစ္ေအာင္ ႏွလုံးသြင္း ဆင္ျခင္ရေပမည္။ ယခင္ Post ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သစၥာ (၄)ပါးျပ ပါဠိစာပုိဒ္တုိ႔သည္ အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ရန္ ျဖစ္၏။ သမၼာဒိ႒ိ မဂၢင္ရဖုိ႔ရန္ျဖစ္၏။ ႏွလုံးသြင္းရန္ ျဖစ္ေပသည္။
သမၼာဒိ႒ိရဖုိ႔အတြက္ ဂရုစုိက္ရန္ ျမတ္ဗုဒၶက..ထုိသစၥာ (၄)ပါးျပ ပါဠိစာ(၄)ပုိဒ္ကုိ ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

ဓမၼစၾကာ၏ ေနာက္နားစာပုိဒ္တုိ႔ျဖစ္ေသာ ပဥၥ၀ဂၢီ (၅)ပါးတုိ႔ တရားကုိ အားရေက်နပ္ၾကပုံ၊ အရွင္ေကာ႑ည တရားထူးရပုံ၊ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔ ေကာင္းခ်ီးေပး ေၾကြးေၾကာ္ၾကပုံ စေသာ…. စာပုိဒ္တုိ႔သည္ သစၥာကမၼ႒ာန္း အတြက္မဟုတ္ေပ။

ျမတ္ဗုဒၶ ႏွင့္ ပဥၥ၀ဂၢီ (၅)ပါးတုိ႔ ဓမၼထမင္းပြဲ ေကာင္းစြာ ဘုန္းေပးၾကပုံကုိ အကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ ေဘးကၾကည့္ေနသူတုိ႔ အားက် ၾကည္ညိဳၾကဖုိ႔ရန္ပင္ ျဖစ္၏။

ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ အဖုိ႔မွာ ဓမၼစၾကာ ေဒသနာတခုလုံးမွ ထုတ္၍ယူလ်င္ ထုိ သစၥာ (၄)ပါးျပ ပါဠိ(၄)ပုိဒ္ပင္ျဖစ္၏။ ထုိစာ (၄)ပုိဒ္သည္ စတုသစၥကမၼ႒ာန္း မည္ေပသည္။

ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္းေသာ အခါ၌ ဘိကၡေ၀ကုိျဖဳတ္၍ က်န္ေသာ ပါဠိပုဒ္တုိ႔ကုိ ရြတ္ဖတ္ရေပမည္။

ဒုကၡသစၥာ ႏွင့္ သမုဒယသစၥာ တုိ႔သည္ ေလာကီသစၥာ (၂)ပါး ျဖစ္၏။ အလုပ္လုပ္ရမည့္ သစၥာျဖစ္ေပသည္။ အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱျဖစ္ပုံကုိ ဆင္ျခင္ရမည့္ အလုပ္သစၥာမ်ား ျဖစ္၏။
နိေရာဓသစၥာ ႏွင့္ မဂၢသစၥာ တုိ႔မွာ ေလာကုတၱရာသစၥာ (၂)ပါးျဖစ္၏။
ေလာကီသစၥာ (၂)ပါးကုိ ၾကပ္ၾကပ္ ၾကည့္ေပးရေပမည္။
မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္ေနေသာ အေဆာက္အအုံၾကီးကုိ ၾကည့္ရသလုိ တရားအားထုတ္သူ၏ ဉာဏ္ျဖင့္ ေလာဘမီး၊ ေဒါသမီး ေတြ တဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္ေနတာကုိ ျမင္ရေပမည္။
မီးကုိ ၾကည့္ေသာအခါ မ်က္စိပူသလုိ.. ေလာကီသစၥာတုိ႕ကုိ ၾကည့္ေသာအခါ အမွန္ပဲ ပူတာေတြကုိ ေတြ႕သိရေပမည္။ ေလာကီသစၥာတုိ႔ကုိ ၾကည့္ေသာအခါ စိတ္ဟာ ျငီးေငြ႕ေလာက္ေအာင္ျဖစ္ေပမည္။ တရားနယ္တြင္ အပူတရားခ်ည္း ရွိသည္မဟုတ္ အေအးတရားလည္း ရွိေပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ နိေရာဓ ႏွင့္ မဂၢမည္ေသာ အေအး ေလာကုတၱရာသစၥာတုိ႕ကုိလည္း ၾကည့္ေပးရေပမည္။ ထုိ ေလာကုတၱရာ သစၥာ(၂)ပါးတုိ႕ကုိ ပုိင္မွ ေအးမည္ ျငိမ္းခ်မ္းမည္ကုိ သိရေပလိမ့္မည္။ ေလာကုတၱရာသစၥာ (၂)ပါး ပုိင္ဖုိ႔ရန္မွာလည္း ေရွ႕က ေလာကီသစၥာ(၂)ပါးကုိ ဆင္းရဲမွန္း၊ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္းမွန္း၊ အနိစၥမွန္း၊ ဒုကၡမွန္း၊ အနတၱမွန္း ပုိင္ပုိင္သိမွ ေနာက္က ေလာကုတၱရာသစၥာတုိ႔ ေပၚေပမည္။

ထုိ႕ေၾကာင့္ မိမိဘာသာ အလုပ္အေနျဖင့္ ဆင္ျခင္ေသာအခါ၌ ထုိစာ(၄)ပုိဒ္တုိ႔တြင္ “ဘိကၡေ၀” ပုဒ္ ကုိျဖဳတ္၍ ေအာက္ပါအတုိင္း သစၥာကမၼ႒ာန္း ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္းရေပမည္။


ပါဠိ
ဒုကၡသစၥာ
ဣဒံ ေခါ ပန ဒုကၡံ အရိယသစၥံ၊ ဇာတိပိ ဒုကၡာ၊ ဇရာပိ ဒုကၡာ၊ ဗ်ာဓိပိ ဒုေကၡာ၊ မရဏံပိ ဒုကၡံ၊ အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ ၀ိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ယံပိစၧံ န လဘတိ တံပိ ဒုကၡံ၊ သံခိေတၱန ပဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ။
သမုဒယသစၥာ
ဣဒံ ေခါ ပန ဒုကၡသမုဒေယာ အရိယသစၥံ၊ ယာယံ တဏွာ ေပါေနာဘ၀ိကာ နႏၵီရာဂသဟဂတာ တၾတတၾတာဘိနႏၵိနီ၊ ေသယ်ထိဒံ၊ ကာမတဏွာ ဘ၀တဏွာ ၀ိဘ၀တဏွာ။
နိေရာဓသစၥာ
ဣဒံ ေခါ ပန ဒုကၡနိေရာေဓာ အရိယသစၥံ၊ ေယာ တႆေယ၀ တဏွာယ အေသသ ၀ိရာဂနိေရာေဓာ စာေဂါ ပဋိနိႆေဂၢါ မုတၱိ အနာလေယာ။
မဂၢသစၥာ
ဣဒံ ေခါ ပန ဒုကၡနိေရာဓာဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ၊ အယေမ၀ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ၊ ေသယ်ထိဒံ- သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာ၀ါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေ၀ါ သမၼာ၀ါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။



ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ဆင္ျခင္မည္ဆုိပါလ်င္ ေအာက္ပါလကၤာအတုိင္း ဆင္ျခင္ႏုိင္ပါသည္။


သစၥာ (၄)ပါး လကၤာ

ပဋိသေႏၶ၊ အိုနာေသဟု၊ ေလးေထြရင္းျမစ္၊ ဒုကၡျဖစ္၏၊
မခ်စ္ယွဥ္တြဲ၊ ခ်စ္သူကြဲႏွင့္၊ လိုလည္းမရ၊ အက်ဥ္းျပေသာ္၊ ပဥၥဥပါဒါန္၊ ငါးခႏၶာ၊ သစၥာဒုကၡ မွန္ေမာလွ။

ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း၊ မေကာင္းတဏွာ၊ သံုးပါးမွာ၊ သစၥာသမုဒယ မွန္ေမာလွ။

တဏွာခ်ဳပ္ရာ၊ နိဗၺာန္မွာ၊ သစၥာနိေရာဓ၊ မွန္ေမာလွ။

နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း၊ ေကာင္းေသာအသိ၊ ေကာင္းဘိအၾကံ၊ ေကာင္းသံ ဆိုေျပာ၊ ေကာင္းေသာအျပဳ၊ ေကာင္းမႈသက္ေမြး၊ ေကာင္းေရးလံု႔လ၊ ေကာင္းထသတိ၊ ေကာင္းဘိတည္ၾကည္၊ ဤရွစ္မည္၊ သြန္ညီမဂၢ မွန္ေမာလွ။



“မွန္ေမာလွ” အသုံးအႏႈန္းမွာ "ေပါရာဏ" အသုံးအႏႈန္းျဖစ္ပါသည္။
မွန္ေမာလွ = ဧကန္မွန္၏၊ အမွန္ပါတကားဟု ဆုိလုိပါသည္။

ထုိ ျမန္မာဘာသာ လကၤာမွာ ဓမၼစၾကာ၏ ဒုကၡသစၥာျပ၊ သမုဒယသစၥာျပ၊ နိေရာဓသစၥာျပ၊ မဂၢသစၥာျပ ပါဠိစာပုိဒ္ (၄)ပိုဒ္တုိ႔၏ အဓိပၸါယ္ပင္ျဖစ္၏။

ထုိ႕ေၾကာင့္ ထုိျမန္မာလကၤာျဖင့္လည္း ဓမၼစၾကာတရားေတာ္မွ စတုသစၥကမၼ႒ာန္းကုိ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ထုိကဲ့သုိ႔ ႏွလုံးသြင္း ဆင္ျခင္ႏုိင္ေပသည္။

ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္

သစၥာ(၄)ပါးတရားေတာ္- မင္းကြန္းဆရာေတာ္

တရားဦး ဓမၼစၾကာ ၏ ေရွးဦးပုိင္း၌ ျမတ္ဗုဒၶက…ကာမသုခလႅိကႏုေယာဂ ႏွင့္ အတၱကိလမထာႏုေယာဂ တည္းဟူေသာ အစြန္းအယုတ္ (၂)ပါးကုိ မလုိက္စားၾကေလနဲ႔၊ ေရွာင္ၾကဟု ေရွးဦးစြာ ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။
ေလာဘစြန္းျဖစ္ေသာ၊ သႆတဒိ႒ိ မည္ေသာ ကာမသုခလႅိကႏုေယာဂ အယုတ္စြန္း ႏွင့္
ေဒါသစြန္းျဖစ္ေသာ၊ ဥေစၦဒဒိ႒ိ မည္ေသာ အတၱကိလမထာႏုေယာဂ အယုတ္စြန္း တုိ႕ကုိ မမွီ၀ဲၾကေလႏွင့္၊ ေရွာင္က်ဥ္ရမည္ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။
ထုိအစြန္း (၂)ပါးမွလြတ္လပ္ေသာ မဂၢင္ (၈)ပါးတည္းဟူေသာ မဇၥိ်မပဋိပဒါ အက်င့္ျမတ္ကုိ က်င့္ၾကံအားထုတ္ၾကပါရန္ လမ္းေကာင္းကုိ ညြန္ျပေတာ္မူခဲ့၏။

ထုိ မဇၥိ်မပဋိပဒါအက်င့္သည္ ဉာဏ္မ်က္စိကုိ ျပဳေစတတ္သည္။
ကိေလသာတုိ႔ကုိ ျငိမ္းေစႏုိင္သည္။
ထုိအက်င့္ကုိ က်င့္ျခင္းျဖင့္ နိဗၺာန္ကုိလည္း ဧကန္ မုခ် မ်က္ေမွာက္ျပဳရေပမည္ ဟုလည္း ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။

ထုိသုိ႔ ေဟာေတာ္မူခဲ့ေသာ စာပုိဒ္တုိ႔တြင္ သစၥာကမၼ႒ာန္းသေဘာ မပါေသးေပ။ သစၥာကုိ ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္းဖုိ႔ရန္ အလုပ္သေဘာ မပါေသးေပ။ ေရွးဦစြာ ေကာင္းရာသုိ႔ လမ္းညႊန္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။
ဓမၼစၾကာ၌ အဓိကလုပ္ရမည့္ ဆင္ျခင္ရမည့္ ႏွလုံးသြင္းရမည့္ အလုပ္မွာ..သစၥာကမၼ႒ာန္းျဖစ္၏။ သစၥာ ေလးပါးကုိ ဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္း အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ရန္ျဖစ္၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အလုပ္လုပ္ ဆင္ျခင္ရမည့္ စာပိုဒ္တုိ႔ကုိ သတိထားရမည္။ နားလည္ထားဖုိ႔ရန္မွာ အေရးၾကီးေပသည္။ သုိ႔ပါမွ ဓမၼစၾကာ ပါဠိမ်ားကုိ ရြတ္ဖတ္ျခင္းမွာလည္း ကုသုိလ္ရသည္ထက္ ပုိ၍ မိမိတုိ႔အတြက္ အက်ဳိးေက်းဇူးၾကီးေပမည္။ ကုသုိလ္ရဖုိ႔အတြက္ရြတ္ျခင္းထက္ တကယ္အလုပ္သေဘာျဖင့္ ရြတ္ဖတ္ ဆင္ျခင္ဖုိ႔ရန္က..အဓိကမူရင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ေပသည္။

ဓမၼစၾကာ၌ သစၥာကုိ ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္းမည့္ စာပိုဒ္တုိ႔မွာ..

(၁) ဒုကၡသစၥာ သရုပ္ျပ ပါဠိ
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ၊ ဇာတိပိ ဒုကၡာ၊ ဇရာပိ ဒုကၡာ၊ ဗ်ာဓိပိ ဒုေကၡာ၊ မရဏံပိ ဒုကၡံ၊ အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ ၀ိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ယံပိစၧံ န လဘတိ တံပိ ဒုကၡံ၊ သံခိေတၱန ပဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ။

(စာ-၆၇၊ ဓမၼစၾကာ- မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္

ပဋိသေႏၶ တည္ေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
အုိျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
မက်န္းမမာ ဖ်ားနာရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
ေသျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
မခ်စ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ အာရုံတုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ယွဥ္တြဲရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
ခ်စ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ အာရုံတုိ႔ႏွင့္ ကြဲကြာရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
လုိခ်င္ေနပါလ်က္ မရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
အက်ဥ္းအားျဖင့္ ဥပါဒါနကၡႏၶာ (၅)ပါး (ဥပါဒါန္ ၏ စြဲလမ္းရာျဖစ္ေသာ ရုပ္ နာမ္ခႏၶာ) တုိ႔သည္ ဆင္းရဲ အမွန္တရားေပတည္း။

ျမတ္ဗုဒၶက..
ရဟန္းတုိ႔ ထုိ ဆုိလတံ့ေသာတရားေတြကုိ ဒုကၡ အရိယသစၥာပဲလုိ႔ ေကာင္းေကာင္းၾကီး သိၾက၊
ဒုကၡသစၥာကုိ သုခလုိ႔ ထင္ေနၾကလုိ႔ ခ်စ္သားတုိ႔ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတာ၊
ဒုကၡကုိ ဒုကၡမွန္း သိလ်င္ အရိယမဂ္ဉာဏ္ထိေအာင္ အသိဉာဏ္ေပါက္ျပီး သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡဆင္းရဲကေန လြတ္မယ္…ဟု ထုိကဲ့သုိ႔ ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

(၂) သမုဒယသစၥာ သရုပ္ျပ စာပုိဒ္
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡသမုဒေယာ အရိယသစၥံ၊ ယာယံ တဏွာ ေပါေနာဘ၀ိကာ နႏၵီရာဂသဟဂတာ တၾတတၾတာဘိနႏၵိနီ၊ ေသယ်ထိဒံ၊ ကာမတဏွာ ဘ၀တဏွာ ၀ိဘ၀တဏွာ။

(စာ-၈၆၊ ဓမၼစၾကာ- မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္
ဆာေလာင္မႈ တဏွာသည္ တဖန္ဘ၀သစ္ကို ျဖစ္ေစတတ္သည္၊
ႏွစ္သက္ တပ္မက္ စြဲလမ္းျခင္းျဖင့္ ထုိထုိေရာက္ရာဘ၀ ရရာအာရုံ၌ ေပ်ာ္ေမြ႕ေလသည္၊
ထုိတဏွာကား ကာမတဏွာ၊ ဘ၀တဏွာ၊ ၀ိဘ၀တဏွာ တုိ႔ ျဖစ္၏၊
ထုိ တဏွာ (၃)ပါးသည္ပင္ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရားေပတည္း။

ျမတ္ဗုဒၶက..
ခ်စ္သားတုိ႔..ဒုကၡသမုဒယကုိလည္း ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းလို႔ မသိပါဘဲ သုခသမုဒယ သုချဖစ္ေၾကာင္းရယ္လုိ႔ အသိကုိက ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနၾကတယ္။ သင္ခ်စ္သားတုိ႔မွာ အသိလြဲေနၾကတယ္၊ အသိမမွန္ဘူး၊ အသိမမွန္ေတာ့ သံသရာထဲ ႏွစ္ေျမာေနၾကရတာ၊ ေဟာဒီ အက်ဥ္းအားျဖင့္ တဏွာ (၃)ပါး၊ အက်ယ္အားျဖင့္ တဏွာ (၁၀၈)ပါးတုိ႔ဟာ တုိ႔တေတြကုိ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ လုပ္တဲ့ တရားေတြပါပဲလုိ႔ အမွန္အတုိင္းသိဖုိ႔က.. အေရးၾကီးတယ္။
အဲဒီလုိ သိမွသာ အဲဒီ့တဏွာေတြကုိ ပယ္ဖုိ႔ရန္ ၾကိဳးစားၾကမွာ။ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းလုိ႔ အမွန္အတုိင္း မသိဘဲ သုချဖစ္ေၾကာင္းလုိ႔ တလြဲေျပာင္းျပန္ခ်ည္းသိေနေတာ့ ဒီေလာဘေနာက္ တခါတည္း တေကာက္ေကာက္ လုိက္ျပီး ဒုကၡေတြခ်ည္း ေရာက္ေနၾကမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆင္းရဲကုိ ျဖစ္ေစျခင္း အေၾကာင္းတရားဟာ..ဒီ တဏွာ(၃)ပါးပဲ..ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

ထို႔အတူ..

(၃) နိေရာဓသစၥာ ပါဠိ
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡနိေရာေဓာ အရိယသစၥံ၊ ေယာ တႆေယ၀ တဏွာယ အေသသ ၀ိရာဂနိေရာေဓာ စာေဂါ ပဋိနိႆေဂၢါ မုတၱိ အနာလေယာ။

(စာ- ၁၀၈၊ ဓမၼစၾကာ-မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္
ဆာေလာင္မႈ တဏွာ အၾကြင္းမဲ့ ပ်က္ျပယ္ျခင္း၊ ခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္းသည္၊ ပယ္စြန္႔ျခင္း၊ ေ၀းစြာစြန္႕ျခင္း၊ ဆုပ္ကုိင္မထားပါပဲ လႊတ္လုိက္ျခင္း၊ တြယ္တာမႈ ကင္းျခင္း သည္ ဆင္းရဲ ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ အမွန္တရား ျဖစ္၏။

(၄) မဂၢသစၥာ ပါဠိ
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡနိေရာဓာဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ၊ အယေမ၀ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ၊ ေသယ်ထိဒံ- သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာ၀ါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေ၀ါ သမၼာ၀ါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။

(စာ- ၁၁၁၊ ဓမၼစၾကာ-မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္
ရဟန္းတုိ႔..အဂၤါ (၈)ပါးရွိေသာ၊ ျဖဴစင္ျမင့္ျမတ္ေသာ အရိယမဂ္သည္ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ နိဗၺာန္သုိ႔ ေရာက္ေစတတ္ေသာ အက်င့္လမ္း အမွန္တရားျဖစ္၏။
ထုိအရိယမဂ္မွာ..မွန္စြာျမင္ျခင္း၊ မွန္စြာၾကံျခင္း၊ မွန္စြာေျပာျခင္း၊ မွန္စြာျပဳျခင္း၊ မွန္စြာအသက္ေမြးျခင္း၊ မွန္စြာအားထုတ္ျခင္း၊ မွန္စြာအမွတ္ရျခင္း၊ မွန္စြာစူးစုိက္တည္ၾကည္ျခင္း တုိ႔ျဖစ္ေပသည္။

စတုသစၥကမၼ႒ာန္း လုပ္လုိေသာ ေယာဂီသည္ ထုိစာပုိဒ္တုိ႔ကုိ ႏွလုံးသြင္း ဆင္ျခင္ရေပမည္။

(ဆက္ရန္..)

ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္

သစၥာ(၄)ပါးတရားေတာ္- မင္းကြန္းဆရာေတာ္
တရားဦး ဓမၼစၾကာ ၏ ေရွးဦးပုိင္း၌ ျမတ္ဗုဒၶက…ကာမသုခလႅိကႏုေယာဂ ႏွင့္ အတၱကိလမထာႏုေယာဂ တည္းဟူေသာ အစြန္းအယုတ္ (၂)ပါးကုိ မလုိက္စားၾကေလနဲ႔၊ ေရွာင္ၾကဟု ေရွးဦးစြာ ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။
ေလာဘစြန္းျဖစ္ေသာ၊ သႆတဒိ႒ိ မည္ေသာ ကာမသုခလႅိကႏုေယာဂ အယုတ္စြန္း ႏွင့္
ေဒါသစြန္းျဖစ္ေသာ၊ ဥေစၦဒဒိ႒ိ မည္ေသာ အတၱကိလမထာႏုေယာဂ အယုတ္စြန္း တုိ႕ကုိ မမွီ၀ဲၾကေလႏွင့္၊ ေရွာင္က်ဥ္ရမည္ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။
ထုိအစြန္း (၂)ပါးမွလြတ္လပ္ေသာ မဂၢင္ (၈)ပါးတည္းဟူေသာ မဇၥိ်မပဋိပဒါ အက်င့္ျမတ္ကုိ က်င့္ၾကံအားထုတ္ၾကပါရန္ လမ္းေကာင္းကုိ ညြန္ျပေတာ္မူခဲ့၏။

ထုိ မဇၥိ်မပဋိပဒါအက်င့္သည္ ဉာဏ္မ်က္စိကုိ ျပဳေစတတ္သည္။
ကိေလသာတုိ႔ကုိ ျငိမ္းေစႏုိင္သည္။
ထုိအက်င့္ကုိ က်င့္ျခင္းျဖင့္ နိဗၺာန္ကုိလည္း ဧကန္ မုခ် မ်က္ေမွာက္ျပဳရေပမည္ ဟုလည္း ေဟာေတာ္မူခဲ့၏။

ထုိသုိ႔ ေဟာေတာ္မူခဲ့ေသာ စာပုိဒ္တုိ႔တြင္ သစၥာကမၼ႒ာန္းသေဘာ မပါေသးေပ။ သစၥာကုိ ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္းဖုိ႔ရန္ အလုပ္သေဘာ မပါေသးေပ။ ေရွးဦစြာ ေကာင္းရာသုိ႔ လမ္းညႊန္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။
ဓမၼစၾကာ၌ အဓိကလုပ္ရမည့္ ဆင္ျခင္ရမည့္ ႏွလုံးသြင္းရမည့္ အလုပ္မွာ..သစၥာကမၼ႒ာန္းျဖစ္၏။ သစၥာ ေလးပါးကုိ ဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္း အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ရန္ျဖစ္၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အလုပ္လုပ္ ဆင္ျခင္ရမည့္ စာပိုဒ္တုိ႔ကုိ သတိထားရမည္။ နားလည္ထားဖုိ႔ရန္မွာ အေရးၾကီးေပသည္။ သုိ႔ပါမွ ဓမၼစၾကာ ပါဠိမ်ားကုိ ရြတ္ဖတ္ျခင္းမွာလည္း ကုသုိလ္ရသည္ထက္ ပုိ၍ မိမိတုိ႔အတြက္ အက်ဳိးေက်းဇူးၾကီးေပမည္။ ကုသုိလ္ရဖုိ႔အတြက္ရြတ္ျခင္းထက္ တကယ္အလုပ္သေဘာျဖင့္ ရြတ္ဖတ္ ဆင္ျခင္ဖုိ႔ရန္က..အဓိကမူရင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ေပသည္။

ဓမၼစၾကာ၌ သစၥာကုိ ဆင္ျခင္ ႏွလုံးသြင္းမည့္ စာပိုဒ္တုိ႔မွာ..

(၁) ဒုကၡသစၥာ သရုပ္ျပ ပါဠိ
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ၊ ဇာတိပိ ဒုကၡာ၊ ဇရာပိ ဒုကၡာ၊ ဗ်ာဓိပိ ဒုေကၡာ၊ မရဏံပိ ဒုကၡံ၊ အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ ၀ိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ယံပိစၧံ န လဘတိ တံပိ ဒုကၡံ၊ သံခိေတၱန ပဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ။

(စာ-၆၇၊ ဓမၼစၾကာ- မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္

ပဋိသေႏၶ တည္ေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
အုိျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
မက်န္းမမာ ဖ်ားနာရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
ေသျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
မခ်စ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ အာရုံတုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ ယွဥ္တြဲရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
ခ်စ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ အာရုံတုိ႔ႏွင့္ ကြဲကြာရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
လုိခ်င္ေနပါလ်က္ မရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲေပတည္း၊
အက်ဥ္းအားျဖင့္ ဥပါဒါနကၡႏၶာ (၅)ပါး (ဥပါဒါန္ ၏ စြဲလမ္းရာျဖစ္ေသာ ရုပ္ နာမ္ခႏၶာ) တုိ႔သည္ ဆင္းရဲ အမွန္တရားေပတည္း။

ျမတ္ဗုဒၶက..
ရဟန္းတုိ႔ ထုိ ဆုိလတံ့ေသာတရားေတြကုိ ဒုကၡ အရိယသစၥာပဲလုိ႔ ေကာင္းေကာင္းၾကီး သိၾက၊
ဒုကၡသစၥာကုိ သုခလုိ႔ ထင္ေနၾကလုိ႔ ခ်စ္သားတုိ႔ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတာ၊
ဒုကၡကုိ ဒုကၡမွန္း သိလ်င္ အရိယမဂ္ဉာဏ္ထိေအာင္ အသိဉာဏ္ေပါက္ျပီး သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡဆင္းရဲကေန လြတ္မယ္…ဟု ထုိကဲ့သုိ႔ ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

(၂) သမုဒယသစၥာ သရုပ္ျပ စာပုိဒ္
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡသမုဒေယာ အရိယသစၥံ၊ ယာယံ တဏွာ ေပါေနာဘ၀ိကာ နႏၵီရာဂသဟဂတာ တၾတတၾတာဘိနႏၵိနီ၊ ေသယ်ထိဒံ၊ ကာမတဏွာ ဘ၀တဏွာ ၀ိဘ၀တဏွာ။

(စာ-၈၆၊ ဓမၼစၾကာ- မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္
ဆာေလာင္မႈ တဏွာသည္ တဖန္ဘ၀သစ္ကို ျဖစ္ေစတတ္သည္၊
ႏွစ္သက္ တပ္မက္ စြဲလမ္းျခင္းျဖင့္ ထုိထုိေရာက္ရာဘ၀ ရရာအာရုံ၌ ေပ်ာ္ေမြ႕ေလသည္၊
ထုိတဏွာကား ကာမတဏွာ၊ ဘ၀တဏွာ၊ ၀ိဘ၀တဏွာ တုိ႔ ျဖစ္၏၊
ထုိ တဏွာ (၃)ပါးသည္ပင္ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရားေပတည္း။

ျမတ္ဗုဒၶက..
ခ်စ္သားတုိ႔..ဒုကၡသမုဒယကုိလည္း ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းလို႔ မသိပါဘဲ သုခသမုဒယ သုချဖစ္ေၾကာင္းရယ္လုိ႔ အသိကုိက ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနၾကတယ္။ သင္ခ်စ္သားတုိ႔မွာ အသိလြဲေနၾကတယ္၊ အသိမမွန္ဘူး၊ အသိမမွန္ေတာ့ သံသရာထဲ ႏွစ္ေျမာေနၾကရတာ၊ ေဟာဒီ အက်ဥ္းအားျဖင့္ တဏွာ (၃)ပါး၊ အက်ယ္အားျဖင့္ တဏွာ (၁၀၈)ပါးတုိ႔ဟာ တုိ႔တေတြကုိ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ လုပ္တဲ့ တရားေတြပါပဲလုိ႔ အမွန္အတုိင္းသိဖုိ႔က.. အေရးၾကီးတယ္။
အဲဒီလုိ သိမွသာ အဲဒီ့တဏွာေတြကုိ ပယ္ဖုိ႔ရန္ ၾကိဳးစားၾကမွာ။ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းလုိ႔ အမွန္အတုိင္း မသိဘဲ သုချဖစ္ေၾကာင္းလုိ႔ တလြဲေျပာင္းျပန္ခ်ည္းသိေနေတာ့ ဒီေလာဘေနာက္ တခါတည္း တေကာက္ေကာက္ လုိက္ျပီး ဒုကၡေတြခ်ည္း ေရာက္ေနၾကမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆင္းရဲကုိ ျဖစ္ေစျခင္း အေၾကာင္းတရားဟာ..ဒီ တဏွာ(၃)ပါးပဲ..ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။

ထို႔အတူ..

(၃) နိေရာဓသစၥာ ပါဠိ
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡနိေရာေဓာ အရိယသစၥံ၊ ေယာ တႆေယ၀ တဏွာယ အေသသ ၀ိရာဂနိေရာေဓာ စာေဂါ ပဋိနိႆေဂၢါ မုတၱိ အနာလေယာ။

(စာ- ၁၀၈၊ ဓမၼစၾကာ-မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္
ဆာေလာင္မႈ တဏွာ အၾကြင္းမဲ့ ပ်က္ျပယ္ျခင္း၊ ခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္းသည္၊ ပယ္စြန္႔ျခင္း၊ ေ၀းစြာစြန္႕ျခင္း၊ ဆုပ္ကုိင္မထားပါပဲ လႊတ္လုိက္ျခင္း၊ တြယ္တာမႈ ကင္းျခင္း သည္ ဆင္းရဲ ခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ အမွန္တရား ျဖစ္၏။

(၄) မဂၢသစၥာ ပါဠိ
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေ၀ ဒုကၡနိေရာဓာဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ၊ အယေမ၀ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ၊ ေသယ်ထိဒံ- သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာ၀ါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေ၀ါ သမၼာ၀ါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။

(စာ- ၁၁၁၊ ဓမၼစၾကာ-မဟာစည္)

အဓိပၸါယ္
ရဟန္းတုိ႔..အဂၤါ (၈)ပါးရွိေသာ၊ ျဖဴစင္ျမင့္ျမတ္ေသာ အရိယမဂ္သည္ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းရာ နိဗၺာန္သုိ႔ ေရာက္ေစတတ္ေသာ အက်င့္လမ္း အမွန္တရားျဖစ္၏။
ထုိအရိယမဂ္မွာ..မွန္စြာျမင္ျခင္း၊ မွန္စြာၾကံျခင္း၊ မွန္စြာေျပာျခင္း၊ မွန္စြာျပဳျခင္း၊ မွန္စြာအသက္ေမြးျခင္း၊ မွန္စြာအားထုတ္ျခင္း၊ မွန္စြာအမွတ္ရျခင္း၊ မွန္စြာစူးစုိက္တည္ၾကည္ျခင္း တုိ႔ျဖစ္ေပသည္။

စတုသစၥကမၼ႒ာန္း လုပ္လုိေသာ ေယာဂီသည္ ထုိစာပုိဒ္တုိ႔ကုိ ႏွလုံးသြင္း ဆင္ျခင္ရေပမည္။

(ဆက္ရန္..)

ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ ေရးသားေဖာ္ျပထားပါသည္

သစၥာ(၄)ပါးတရားေတာ္- မင္းကြန္းဆရာေတာ္
သစၥာ ႏွင့္ အနက္
9:06 AM | Author: sankooo
ယခင္ပုိ႔စ္တြင္ သစၥာ (၄)ပါးကုိ ေရးသားခဲ့ပါသည္။ ထုိသစၥာ (၄)ခ်က္တုိ႔ တစ္ခ်က္ တစ္ခ်က္စီတြင္ အနက္သေဘာမ်ား (၄)ခ်က္စီ ရွိပါသည္။ ဒုကၡသစၥာ၌ အနက္သေဘာ (၄)ခ်က္၊ သမုဒယသစၥာ ၌ အနက္သေဘာ (၄)ခ်က္၊ နိေရာဓသစၥာ၌ (၄)ခ်က္၊ မဂၢသစၥာ ၌ (၄)ခ်က္ တုိ႔..ပါ၀င္ပါသည္။ ထုိအနက္သေဘာမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရပါလ်င္...























































































သစၥာအနက္ သေဘာ
ပါဠိျမန္မာ
ဒုကၡသစၥာ၁) ပီဠနေ႒ာ- ႏွိပ္စက္အပ္ေသာသေဘာ
- ႏွိပ္စက္တတ္ေသာသေဘာ
- ႏွိပ္စက္ျခင္းသေဘာ
၂) သခၤတေ႒ာ- အဖန္ဖန္ျပစု ပ်ဳိးေထာင္အပ္ေသာသေဘာ
၃) သႏၲာပေ႒ာ- အဖန္ဖန္ ပူေလာင္ေစတတ္ေသာသေဘာ
- ပူပင္ေစအပ္ေသာသေဘာ
- ပူပန္ျခင္းသေဘာ
၄) ၀ိပရိဏာမေ႒ာဖရုိဖရဲ ေဖာက္လွဲေဖာက္ျပန္ျဖစ္တတ္ေသာသေဘာ
သမုဒယသစၥာ၅) အာယူဟနေ႒ာဒုကၡ၀တၳဳ ဒုကၡမႈတုိ႔ကုိ စုေဆာင္းဆည္းပူးတတ္ေသာသေဘာ
၆) နိဒါနေ႒ာဒုကၡ၀တၳဳ ဒုကၡမႈတုိ႔ကုိ တစ္ရံမစဲ အျမဲေပးအပ္ ေဆာင္ႏွင္းတတ္ေသာသေဘာ
၇) သံေယာဂေ႒ာဒုကၡ၀တၳဳ ဒုကၡမႈတုိ႔ႏွင့္သာ လြန္စြာယွဥ္တြဲတတ္ေသာသေဘာ
၈) ပလိေဗာဓေ႒ာဒုကၡလက္မွ မထြက္ရေအာင္ ေႏွာင့္ယွက္ တားျမစ္ေသာသေဘာ
နိေရာဓသစၥာ၉) နိႆရဏေ႒ာဒုကၡ၀ဋ္မွ ကြ်တ္လြတ္ ထြက္ေျမာက္ေသာသေဘာ
၁၀) ပ၀ိေ၀ကေ႒ာဒုကၡအေႏွာင့္အယွက္မွ ဆိတ္ျငိမ္ေသာသေဘာ
၁၁) အမတေ႒ာအုိျခင္း နာျခင္း ေသျခင္းမွ ကင္းလြတ္ေသာသေဘာ
၁၂) အသခၤတေ႒ာျပဳစုပ်ဳိးေထာင္မႈမွ ကင္းလြတ္ေသာ သေဘာ
မဂၢသစၥာ၁၃) နိယ်ာနေ႒ာ၀ဋ္မွ ဆန္တက္ နိဗၺာန္ဘက္သုိ႔ ထြက္ေၾကာင္းေရာက္ေၾကာင္း လမ္းေကာင္းအစစ္အမွန္ျဖစ္ေသာ သေဘာ
၁၄) ေဟတုေ႒ာေလာကုတၱရာ ျမတ္စြာအထူး ဂုဏ္ေက်းဇူး အေပါင္းတုိ႔၏ ေကာင္းစြာခုိင္ၾကည္ တည္ၾကည္ျခင္းကိစၥကုိ ျပီးေစႏုိင္ေသာသေဘာ
၁၅) ဒႆနေ႒ာအနမတဂ္ ဘ၀စက္၀ယ္ အိပ္မက္တြင္မွ် မျမင္စဖူး အထူးအခြ်န္ အလြန္ျမတ္လွ နိဗၺာနကုိ လ၀န္းေန၀န္း ေပၚတက္ထြန္းသုိ႔ ရႊန္းရႊန္းျမိဳင္ျမိဳင္ ျမင္စြမ္းႏုိင္ေသာသေဘာ
၁၆) အာဓိပေတယ်ေ႒ာအဓိသီလ စိတၱ ပညာ သိကၡာသုံးခု ရဟန္းမႈတြင္ သူ႔ျပင္မရွိ ၾကီးဘိတုလြတ္ အထြတ္အထိပ္ျဖစ္ေသာသေဘာ



မွတ္မိလြယ္ရန္ ေဆာင္ပုဒ္လကၤာ
ႏွိပ္စက္၊ ျပဳျပင္၊ ပူပင္၊ ေဖာက္လွဲ၊ ဒုကၡျမဲ (ဒုကၡသစၥာ)
ဆည္းပူး၊ ႏွင္းေဆာင္၊ ဖြဲ႕ေႏွာင္၊ ေႏွာင့္ယွက္၊ အခ်က္ေလးပါး ဒုကၡပြါး (သမုဒယသစၥာ)
ကြ်တ္လြတ္၊ ဆိတ္ေကြ၊ မေသ၊ မျပဳ၊ သုခအမွန္ (နိေရာဓသစၥာ)
ထြက္ေျမာက္၊ တည္ခုိင္၊ ျမင္ႏုိင္၊ ၾကီးကဲ၊ သူ႔လမ္းျမဲ (မဂၢသစၥာ)

ေအာက္ပါစာမ်က္ႏွာမွ ျပန္လည္ေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္သည္။
စာမ်က္ႏွာ ၂ - ၆၊သစၥတၳဒီပနီ - လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး
သစၥာ (၄)ပါး
2:21 AM | Author: sankooo

အဓြန္႔ရွည္စြာ ဘယ္မွ်ၾကာလည္း တစ္ခါတစ္ဖန္ မေဖာက္ျပန္ပဲ အစဥ္အျမဲကုိ သစၥာဆို၏။
ထုိသစၥာကား ေလးေထြျပား၏။ ေလးပါးသရုပ္ အမွန္ထုတ္ေသာ္ ဒုကၡသစၥာ၊ သမုဒယသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ။
ခႏၶာငါးလီ၊ ဘုံေလာကီကုိ၊ ဒုကၡဆုိေလာ၊
ထုိဒုကၡေပါင္း ပြါးေၾကာင္းအမႈ ေလာဘစုမွာ သမုဒယ အမည္ရ၏။
ေလာဘခပင္း အၾကြင္းမရွိ ခ်ဳပ္ျငိမ္းဘိသည့္ သႏၲိသေဘာ အစဥ္ေခ်ာကုိ နိေရာဓဟူ၊
ရွစ္ဆူသီးသီး၊ မဂၢင္ၾကီးကုိ မဂၢဆုိ၏။ (လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး)


အခ်ိန္ကာလ မည္မွ်ပင္ၾကာေစကာမူ တၾကိမ္တခါ တဖန္တခါမွ် မေဖာက္ျပန္ဘဲ မွန္ကန္ေသာ သေဘာ သည္ သစၥာဟု ေခၚပါသည္။
ထုိသစၥာမွာ (၄)ပါးရွိေပသည္။

  1. ဒုကၡသစၥာ

  2. သမုဒယသစၥာ

  3. နိေရာဓသစၥာ

  4. မဂၢသစၥာ


တုိ႔ ျဖစ္၏။


--(ခႏၶာငါးလီ၊ ဘုံေလာကီကုိ၊ ဒုကၡဆုိေလာ၊)
ေလာကီ ခႏၶာ (၅)ပါးသည္ ဒုကၡသစၥာ ျဖစ္သည္။

--(ထုိဒုကၡေပါင္း ပြါးေၾကာင္းအမႈ ေလာဘစုမွာ သမုဒယ အမည္ရ၏။)
ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း ပြားေၾကာင္းအမႈသည္ သမုဒယသစၥာ ျဖစ္သည္။
ေလာကီခႏၶာ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း အရင္းခံမွာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္ တဏွာ (၃)ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

  1. ကာမတဏွာ

  2. ဘ၀တဏွာ

  3. ၀ိဘ၀တဏွာ


တုိ႔ျဖစ္သည္။

ကာမတဏွာ ဆိုသည္မွာ အာရုံ (၆)ပါးလုံး အေပၚ၌ျဖစ္ေစ အာရုံတပါးပါး ေပၚ၌ျဖစ္ေစ သႆတဒိ႒ိ ဥေစၧဒဒိ႒ိ တုိ႔ႏွင့္ ယွဥ္တြဲမႈမရွိဘဲ ရုိးရုိး တြယ္တာ တပ္မက္ေသာ ေလာဘတဏွာ ျဖစ္သည္။

ဘ၀တဏွာ ဆုိသည္မွာ အာရုံ (၆)ပါးကုိပင္ အတၱႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ စြဲလမ္း ယုံၾကည္မႈ၊ သႆတဒိ႒ိႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ စြဲလမ္းယုံၾကည္မႈ တြယ္တာမႈ ကုိ ေခၚဆုိသည္။ သႆတဒိ႒ိႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ တြယ္တာမႈသည္ ဘ၀တဏွာ ျဖစ္၏။

၀ိဘ၀တဏွာ ဆုိသည္မွာ ဥေစၧဒဒိ႒ိႏွင့္ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေသာ၊ ဘ၀ျပတ္ျခင္း၌ တြယ္တာ တပ္မက္တတ္ေသာ ေလာဘတဏွာ ျဖစ္၏။
[စာမ်က္ႏွာ ၆၅ ၊ဓမၼစၾကားတရားေတာ္ - ဖားေအာက္ေတာရဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး]

သမုဒယသစၥာဆုိသည္မွာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္ ထုိတဏွာ (၃)ပါးပင္ျဖစ္ေပသည္။
အက်ယ္ပြားလ်င္ တဏွာ (၁၀၈)ပါး သည္ သမုဒယသစၥာ ခ်ည္းပင္ျဖစ္၏။
အက်ယ္ပြားဆုိရလ်င္..ေရွးဦးစြာ တဏွာ (၃)ပါးကုိ အာရုံ (၆)ပါးျဖင့္ ေျမွာက္ရသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ…

ရူပါရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ကာမတဏွာ
သဒၵါရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ကာမတဏွာ
ဂႏၶာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ကာမတဏွာ
ရသာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ကာမတဏွာ
ေဖာ႒ဗၺာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ကာမတဏွာ
ဓမၼာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ကာမတဏွာ…..ဟူ၍ အာရုံ (၆)ပါး၌ ကာမတဏွာ (၆)ပါး ျဖစ္ေပမည္။

ထုိအတူ..ဘ၀တဏွာသည္လည္း ..
ရူပါရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ဘ၀တဏွာ
သဒၵါရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ဘ၀တဏွာ
ဂႏၶာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ဘ၀တဏွာ
ရသာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ဘ၀တဏွာ
ေဖာ႒ဗၺာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ဘ၀တဏွာ
ဓမၼာရုံ၌ ျဖစ္ေသာ ဘ၀တဏွာ..ဟူ၍ အာရုံ (၆)ပါး၌ ဘ၀တဏွာ (၆)ပါး ျဖစ္ေပမည္။

ထုိ႔အတူ ၀ိဘ၀တဏွာသည္လည္း အာရုံ (၆)ပါးကုိ လုိက္၍ (၆)ပါး ျဖစ္ေပမည္။
ကာမတဏွာ (၆)ပါး၊ ဘ၀တဏွာ (၆)ပါး၊ ၀ိဘ၀တဏွာ (၆)ပါး..ဟူ၍ အားလုံးေပါင္း တဏွာ (၁၈)ပါး ျဖစ္ေပမည္။..

ထုိ တဏွာ (၁၈)ပါးသည္ အတိတ္တုန္းကလည္း ျဖစ္ခဲ့ေပမည္၊ ယခု ပစၥဳပၸန္တြင္လည္း ျဖစ္ေပမည္၊ ေနာင္အနာဂတ္ ေနာက္ရက္ ေနာက္လ ေနာက္ႏွစ္မ်ားမွာလည္း ျဖစ္ေပမည္..ထုိ႔ေၾကာင့္ ကာလ (၃)ပါးႏွင့္ ဆင့္၍ ေျမွာက္ေသာ္..

အတိတ္တဏွာ (၁၈)ပါး..
ပစၥဳပၸန္တဏွာ (၁၈)ပါး
အနာဂတ္တဏွာ (၁၈)ပါး..ဟူ၍ ရေပမည္။
(၁၈ x ၃) = ၅၄ …တဏွာ (၅၄)ပါး ရေပမည္…

ထုိ႔ေနာက္ တဏွာ (၅၄) ပါးကုိ သႏၲာန္ (၂)ပါး ႏွင့္ ေျမွာက္ရေပမည္..
မိမိ သႏၲာန္ ၌လည္း ေလာဘတဏွာ (၅၄)ပါး သူတပါး သႏၲာန္၌လည္း ေလာဘတဏွာ (၅၄)ပါး…
(၂)ရပ္ေပါင္း တဏွာ (၁၀၈)ပါး ရေပမည္။

ထုိ ေလာဘတဏွာ (၁၀၈)ပါးကုိပင္ သမုဒယသစၥာ ဟုေခၚပါသည္.
ထုိတဏွာတုိ႔သည္ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း ပြားေပါင္းအစု သမုဒယ သစၥာ ပင္ျဖစ္၏။
ထုိ႔ေၾကာင့္ သမုဒယသစၥာ ဆုိသည္မွာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္အားျဖင့္..တဏွာ (၃)ပါး
အက်ယ္အားျဖင့္ တဏွာ (၁၀၈)ပါး ပင္ျဖစ္၏။

--(ေလာဘခပင္း အၾကြင္းမရွိ ခ်ဳပ္ျငိမ္းဘိသည့္ သႏၲိသေဘာ အစဥ္ေခ်ာကုိ နိေရာဓဟူ၊)
ေလာဘတဏွာ (၁၀၈)ပါးတုိ႔ ခ်ဳပ္ျငိမ္း ရုပ္သိမ္းရာ ျဖစ္ေသာ သႏၲိသေဘာျဖင့္ အျမဲထာ၀စဥ္ ျငိမ္းေအး ေခ်ာမြတ္ေနေသာ ပရမတၳတရား တစ္မ်ဳိးသည္ အမွန္ပင္ ရွိ၏။..
ထုိ ပရမတၳတရားသည္ နိေရာဓသစၥာ ပင္ျဖစ္ေပသည္။

(ရွစ္ဆူသီးသီး၊ မဂၢင္ၾကီးကုိ မဂၢဆုိ၏။)
မဂၢင္ (၈)ပါးသည္ မဂၢသစၥာပင္ ျဖစ္၏။
မဂၢင္ (၈)ပါးဆုိသည္မွာ…

  1. သမၼာဒိ႒ိ = ေကာင္းေသာ အျမင္၊ မွန္ေသာ အျမင္ကုိ ျမင္ျခင္း

  2. သမၼာသကၤေပၸါ = ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ အၾကံကုိ ၾကံျခင္း

  3. သမၼာ၀ါစာ = ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ စကားကုိ ေျပာဆုိျခင္း

  4. သမၼာကမၼေႏၲာ = ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ အမႈကုိ ျပဳျခင္း

  5. သမၼာအာဇီေ၀ါ = ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ အသက္ေမြးမႈကုိ အသက္ေမြးျခင္း

  6. သမၼာ၀ါယာေမာ = ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ အလုပ္တုိ႔ကုိ အားထုတ္ျခင္း

  7. သမၼာသတိ = ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ တရားတုိ႔ကုိ မေမ့ မေလ်ာ့ျခင္း

  8. သမၼာသမာဓိ = ေကာင္းေသာ အာရုံ၌ စိတ္၏ တည္ၾကည္ျခင္း (ေကာင္းေသာ စိတ္၏တည္ၾကည္ျခင္း)




…တုိ႔ျဖစ္၏။

ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ ေရးသားထားသည္.
သစၥာ (၄)ပါးတရားေတာ္ - မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး