ျမတ္ဗုဒၶ ကုိ ၾကည္ညိဳျခင္း (Reverence for Buddha)

လူတုိ႔သည္ ဘာသာအယူ၀ါဒမ်ားကုိ ယုံၾကည္ရာ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ၾကေလသည္။
..အဓိကမွာေတာ့..ဆင္းရဲျငိမ္းခ်င္၍ ျဖစ္၏။
ကုိယ္ဆင္းရဲ စိတ္ဆင္းရဲ မျဖစ္ခ်င္ဘဲ.ကုိယ္ခ်မ္းသာ စိတ္ခ်မ္းသာ ျဖစ္ခ်င္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။
ကုိယ္၊စိတ္ ဆင္းရဲ ျငိမ္းခ်င္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ ဘာသာအယူ၀ါဒမ်ားကုိ ကုိးကြယ္ယုံၾကည္ၾကသည္။ အားကုိးၾက၏။

ကုိယ္ဆင္းရဲမႈ ႏွင့္ စိတ္ဆင္းရဲမႈ တြင္လည္း..
စိတ္ဆင္းရဲမႈ ျငိမ္းဖုိ႔က..ပဓာနၾက၏။
ကုိယ္ဆင္းရဲမႈျဖစ္သည္မွာ..စိတ္မခ်မ္းသာ စိတ္မသက္သာ စိတ္ထဲတြင္ မခံသာ၍ ျဖစ္လာျခင္းသည္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။

စိတ္ကုိ ပူေလာင္ေအာင္ မသက္သာေအာင္ ျဖစ္ေစေသာ အရာမ်ားသည္ ေစတသိက္ဆုိးမ်ားပင္ ျဖစ္၏။

ေစတသိက္ဆုိသည္မွာ..စိတ္ကုိ ျခယ္လွယ္ေသာသေဘာရွိ၏။
စိတ္ဆုိသည္မွာေတာ့ အာရုံကုိ သိရုံသာ သိတဲ့သေဘာ ရွိ၏။ အေကာင္း အဆုိး မကြဲျပားေသးေပ။
ေစတသိက္ဆုိးေတြ ျခယ္လွယ္ေသာအခါ စိတ္ဆုိးရယ္လုိ႔ ျဖစ္လာေတာ့၏။

လုိခ်င္ေသာ ေလာဘ..
ၾကမ္းတမ္းေသာ ေဒါသ..
မဟုတ္တာေတြသိ၊ ဟုတ္တာေတြကုိမသိတတ္တဲ့ ေမာဟ တုိ႔သည္ ေစတသိက္ဆုိးမ်ားပင္ ျဖစ္ၾက၏။

လုိခ်င္မႈေလးျဖစ္ေသာအခါတြင္လည္း စိတ္ကုိ ပူေလာင္ေစ၏။
တေယာက္ေယာက္အေပၚမွာ မေက်နပ္ မုန္းတီးလုိက္ေသာအခါတြင္လည္း စိတ္ကုိ ပူေလာင္ေစ၏။
စိတ္ကုိ ဆင္းရဲေစတတ္ေသာ အရာမ်ားပင္ျဖစ္၏။

ေမာဟသည္..အမွန္ကုိ အမွားဟုထင္သည္၊ ဟုတ္တာကုိ မဟုတ္ဟု ထင္သည္.အေကာင္းကုိ အဆုိးဟုထင္သည္...ေျပာင္းျပန္.တလြဲေတြခ်ည္း သိေနတတ္ပါသည္..
အမွန္သဘာ၀ကုိ ေျပာင္းျပန္ခ်ည္းပဲ.သိေနေသာေမာဟကုိ အေျခခံတဲ့လုပ္ရပ္တုိ႔သည္ ဆင္းရဲေၾကာင္းေတြခ်ည္းျဖစ္၏။

ထုိ႔ေၾကာင့္
ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟ တုိ႔သည္ ဆင္းရဲေစတဲ့စိတ္(ေစတသိက္) ႏွိပ္စက္တဲ့စိတ္(ေစတသိက္) တုိ႔ျဖစ္၏။
ထိုအတူ ကိေလသာ..၁၄ပါးလုံးသည္...ဆင္းရဲေစတဲ့စိတ္(ေစတသိက္) ႏွိပ္စက္တဲ့စိတ္(ေစတသိက္) ညစ္ႏြမ္းေစတတ္တဲ့စိတ္...စိတ္ဆုိးစိတ္မုိက္တုိ႔ျဖစ္၏။

ကိေလသာေတြ ရွိေနသမွ် စိတ္ဆင္းရဲေနမယ္ စိတ္ပူေလာင္ေနမည္..
စိတ္ဆင္းရဲေတာ့ ကုိယ္ပါ ဆင္းရဲေတာ့၏။

ထုိ ကိေလသာေတြ ရွိေနသမွ် အျပစ္မကင္းတာမ်ားကုိ လုပ္မိသည္...အျပစ္မကင္းတာေတြလုပ္မိေတာ့ ဆင္းရဲ၏။

ကိေလသာ နည္းနည္းျဖစ္လ်င္ နည္းနည္းဆင္းရဲ၏..မ်ားမ်ားျဖစ္လ်င္ မ်ားမ်ားဆင္းရဲ၏။

ကိေလသာကုိ အဆင့္ခြဲလ်င္ သုံးမ်ဳိး ရွိ၏...

1. ၾကမ္းတမ္းတဲ့အဆင့္ ၀ီတိကၠမကိေလသာ
   
2. သာမာန္ၾကမ္းတမ္းရုံမ်ွအဆင့္ ပရိယု႒ာနကိေလသာ
   
3. အႏုညံ့ဆုံး အသိမ္ေမြ႔ဆုံးအဆင့္ အႏုသယကိေလသာ
   

၀ီတိကၠမကိေလသာသည္..ကုိယ္၊ ႏႈတ္ မွတဆင့္ လြန္က်ဴးမႈ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ကိေလသာ ျဖစ္၏။
ပရိယု႒ာနကိေလသာျဖစ္ေသာအခါ...စိတ္ထဲတြင္ပင္ လုိခ်င္မႈ စိတ္ဆုိးမႈ တပ္မက္မႈ ဘ၀င္ျမင့္မႈမ်ား ျဖစ္ေနေလသည္။ စိတ္ထဲမွာတင္ ပူေလာင္ ေနေသာအဆင့္ ျဖစ္၏။
အႏုသယကိေလသာဆုိသည္မွာ သတၱ၀ါတုိ႔ သႏၲာန္တြင္ အျမဲ ကိန္းေန ၀ပ္ေနတဲ့ ကိေလသာျဖစ္၏။ အစဥ္တစို္က္ ကိန္းေန တည္ေနေသာ ကိေလသာ ျဖစ္သည္။
အစ မထင္ သံသရာမွ စ၍ ကိန္းေန တည္ေနေသာ ကိေလသာ ျဖစ္၏။

အႏုသယကိေလသာကုိ ကိေလသာ မ်ဳိးေစ့လုိ႔လဲ ေခၚ၏။
အသိမ့္ေမြ႕ဆုံးကိေလသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပယ္ပစ္ဖုိ႔ရန္ ခက္ခဲေသာ ကိေလသာျဖစ္ေလသည္။

အႏုသယကိေလသာကုိ မဂ္ဥာဏ္နဲ႔ ပယ္ႏုိင္ပါမွ အျမစ္ျပတ္ ေပ်ာက္ကင္းႏုိင္၏။
မဂ္ဥာဏ္နဲ႔ မပယ္ႏုိင္သမွ် အစဥ္ကိန္းေနနုိင္သည္မွာ အႏုသယကိေလသာ ပင္ျဖစ္ေပ၏။

မွတ္မိလြယ္ရန္ ေဆာင္ပုဒ္မွာ
လြန္က်ဴး ထၾကြ စဥ္ကိန္းက သုံး၀ကိေလသာ။
ကုိယ္ ႏႈတ္ ႏွစ္၀ လြန္က်ဴးက ၀ီတိကၠမကိေလသာ
စိတ္တြင္ထၾကြျဖစ္ေပၚက..ပရိယု႒ာနကိေလသာ
မဂ္မပယ္ရ စဥ္ကိန္းက အႏုသယကိေလသာ
(ခ်မ္းေျမ႕ဆရာေတာ္)


ထုိကိေလသာ သုံးမ်ဳိးတုိ႔ကုိ သီလ သမာဓိ ပညာ သိကၡာသုံးပါးျဖင့္ ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ ပယ္ေဖ်ာက္ရေပသည္။

သီလသည္ ကုိယ္ ႏႈတ္ (၂)ပါးမွတဆင့္ အျပစ္မ်ားကုိ မက်ဴးလြန္မိေအာင္ ထိန္းထားျခင္းျဖင့္ ၀ီတိကၠမကိေလသာကုိ ပယ္ေဖ်ာက္သည္။
သမာဓိသည္ စိတ္ကုိ တည္ၾကည္ေစျခင္းျဖင့္ ပရိ႒ာနကိေလသာကုိ ပယ္ေဖ်ာက္သည္။
ပညာသည္ စိတ္ကုိ အျပီးတုိင္ သန္႔ရွင္းေစျခင္းျဖင့္ အႏုသယကိေလသာကုိ ပယ္ပစ္ႏုိင္ေပသည္။

သီလေစာင့္ျခင္း သမာဓိတည္ေအာင္ အားထုတ္ျခင္း ၀ိပႆနာရႈမွတ္ျခင္း တုိ႔သည္..ထုိကိေလသာ သုံးရပ္ကုိ ပယ္ေဖ်ာက္ဖုိ႔ျဖစ္ပါသည္။

ပညာတြင္လည္း (၂)မ်ဳိးရွိ၏။

1. ၀ိပႆနာပညာ
   
2. မဂ္ ဖုိလ္ ပညာ ..တုိ႔ ျဖစ္၏။
   

၀ိပႆနာပညာသည္ ခႏၶာ၏ သေဘာမွန္ကုိ ဥာဏ္ျဖင့္သိျမင္ျခင္း ျဖစ္၏။ ခႏၶာ၏ သေဘာမွန္ဆုိသည္မွာ အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱ တုိ႔ပင္ျဖစ္၏။ ခႏၶာ၏ အရွိအတုိင္း သေဘာကုိ အမွန္အတုိင္း ဥာဏ္ျဖင့္သိျမင္ျခင္းသည္ပင္ ၀ိပႆနာပညာ ျဖစ္၏။
ငိပႆနာပညာကုိ ေလာကီပညာဟုလည္း ေခၚ၏။

မဂ္ ဖုိလ္ ပညာသည္ မဂ္ ဖုိလ္ရမွသာလ်င္ ရရွိနုိင္ေသာ ပညာျဖစ္၏။
မဂ္ ဖုိလ္ ပညာသည္ သစၥာ(၄)ပါးကုိ အမွန္အတုိင္း သိ၏။

ဆင္းရဲျခင္းအမွန္တရား (ဒုကၡသစၥာ)
ဆင္းရဲေၾကာင္းအမွန္တရား (သမုဒယသစၥာ)
ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္းအမွန္တရား (နိေရာဓသစၥာ)
ဆင္းရဲခ်ဳပ္ျငိမ္းေၾကာင္း အက်င့္လမ္း အမွန္တရား (မဂၢသစၥာ)
ထုိသစၥာေလးတုိ႔ကုိ မဂ္ပညာသည္ မွန္မွန္ကန္ကန္ သိေလေတာ့၏။
ထုိပညာကုိ ေလာကုတၲရာပညာဟုလည္း ေခၚ၏။

ပညာ(၂)မ်ဳိးရွိသလုိ အႏုသယကိေလသာသည္လည္း (၂)မ်ဳိးရွိေလ၏။

1. အာရမၼဏာႏုသယ ႏွင့္
   
2. သႏၲာနာႏုသယ တုိ႔ျဖစ္ေလသည္။
   

အာရုံကုိ အေၾကာင္းျပဳျပီး ၀င္လာ တည္လာ ကိန္းလာ ရွိလာႏုိင္ေသာ ကိေလသာကုိ အာရမၼဏာႏုသယ ကိေလသာဟု ေခၚ၏။
အာရုံတခုခုကုိ စိတ္ထဲတြင္ ၾကိဳက္မိ ခ်စ္မိလုိက္လ်င္ ပရိ႒ာနကိေလသာ ျဖစ္ေလသည္။
ထုိ႔ေနာက္ ေနာင္တခ်ိန္ခ်ိန္က်ေတာ့ ျပန္လည္၍ အမွတ္ရ တမ္းတလုိခ်င္ေနမိေတာ့၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ထုိအာရုံကုိ ခ်စ္မိ ၾကိဳက္မိ၍ စိတ္ထဲ ပရိ႒ာနကိေလသာျဖစ္လုိက္စဥ္ကပင္...အာရမၼဏာႏုသယကိေလသာပါ ၀င္လာ တည္ရွိလာေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပန္လည္၍ အမွတ္ရ လုိခ်င္ေနမိေလသည္။
ထုိသုိ႔ အာရုံအေၾကာင္းျပဳ၍ ၀င္လာ ကိန္းလာႏုိင္ေသာ ကိေလသာသည္ အာရမၼဏာႏုသယကိေလသာပင္ျဖစ္၏။

ခႏၶာအစဥ္တြင္ အျမဲကိန္းေနေသာ ကိေလသာကို သႏၲာနာႏုသယကိေလသာဟု ေခၚေလ၏။

ပညာ(၂)ရပ္ျဖင့္ ထုိကိေလသာ (၂)မ်ဳိးကုိ ပုိင္ပုိင္ႏုိင္ႏုိင္ ပယ္ႏုိင္ေလသည္။
၀ိပႆနာပညာသည္ အာရမၼဏာႏုသယကိေလသာကုိ ပယ္နုိင္ေလသည္။
မဂ္ပညာသည္ သႏၲာနာႏုသယကိေလသာကုိ အျပီး ပယ္ႏုိင္၏။

ဗုဒၶဘာသာတုိ႔၏ တရားအားထုတ္ျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ကိေလသာအမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကုိ ပယ္ပစ္ဖုိ႔ပင္ျဖစ္၏။
ကိေလသာ အမ်ဳိးျဖဳတ္ဖုိ႔ရန္ျဖစ္၏။ ကိေလသာ အမ်ဳိးျဖဳတ္ျခင္းလုပ္ငန္းသည္ပင္ စိတ္ကုိ သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္၏။

စိတ္သန္႔ရွင္းသူျဖစ္ပါမွလည္း အမွန္တကယ္ ေအာင္ႏုိင္သူျဖစ္ေလသည္။
စိတ္သန္႔ရွင္းေအာင္ ရည္ရြယ္ေသာ နည္းလမ္းသည္ပင္ ဓမၼ ျဖစ္ေပသည္။
ထုိ႔ကဲသုိ႔ေသာ ဓမၼကုိ ညႊန္ျပေပးႏုိင္ေသာသူမွာလည္း ျမတ္ဗုဒၶပင္ ျဖစ္ေလသည္။

ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ ေကာက္ႏုတ္ေရးသားထားပါသည္....

သိကၡာသုံးပါးျဖင့္ ကိေလသာ သုံးပါးကုိ ပယ္ပုံ - အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ (ခ်မ္းေျမ႕ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး)