အဘိဓမၼာသေဘာတရားအရ..တိတိက်က်ဆုိလ်င္...
ကံဆုိသည္မွာ ေစတနာဟူေသာ နာမ္တရားျဖစ္သည္။ ထုိေစတနာသည္ ေစ့ေဆာ္ တုိက္တြန္းေပးတတ္ေသာ သေဘာရွိ၏။
ဘာကုိဘဲ ျပဳျပဳ ထုိေစ့ေဆာ္ေပးတတ္ေသာ ေစတနာသည္ ပါ၀င္၏။ ေစတနာအား ျပင္းမႈႏွင့္ နည္းမႈပင္ကြဲမည္ ..မည္သည့္ကိစၥျပဳျပဳ ထုိေစတနာသည္ ပါျမဲျဖစ္၏။
စိတ္ ျဖစ္တုိင္းျဖစ္တုိင္း ေစ့ေဆာ္မႈ ေစတနာပါေသာ္လည္း ကံဟုေျပာဆုိေသာ ဤေနရာတြင္ ကုသုိလ္စိတ္ အကုသုိလ္စိတ္ တုိ႔ႏွင့္ တြဲယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတနာကုိ ဆုိသည္။
ထုိေၾကာင့္ ကံ ကံ၏အက်ဳိး ၌ ကံဆုိသည္မွာ ကုသုိလ္ျပဳေသာအခါ၌လည္းေကာင္း၊ အကုသုိလ္ျပဳေသာအခါ၌လည္းေကာင္း ပါ၀င္ေသာ ေစတနာပင္ျဖစ္သည္။
ထုိေစတနာ၏ ေစ့ေဆာ္မႈျဖင့္ ကုိယ္ျဖင့္လည္းျပဳၾကသည္၊ ႏႈတ္ျဖင့္လည္း ေျပာၾကသည္၊ စိတ္ျဖင့္လည္း ၾကံစည္ၾကသည္။
ထုိေစတနာ၏ ေစ့ေဆာ္မႈျဖင့္ပင္ ေကာင္းမႈမ်ားကုိလည္း ျပဳၾက၊ ေျပာၾက၊ ၾကံၾကေပသည္။ မေကာင္းမႈမ်ားကုိလည္း ျပဳမိ၊ ေျပာမိ၊ ၾကံမိၾကေလသည္။
ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈတုိ႕ႏွင့္စပ္၍ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ ျဖစ္မႈတုိ႕၌ ထုိေစ့ေဆာ္မႈ ပါ၀င္သည္။
ထုိေစ့ေဆာ္မႈ ကုိ ေစတနာ ဟုေခၚသည္။ ထုိ ေစတနာ ကုိပင္ ကံ ဟု ေခၚ၏။
ထုိေစတနာသည္ နာမ္ျဖစ္သည္။ ေစတသိက္ေပါင္း (၅၂)ခုတုိ႕တြင္ ပါ၀င္ေသာ ေစတသိက္တစ္ခုျဖစ္၏။
ထုိေစတနာ ေစတသိက္၌ ထူးျခားခ်က္ရွိ၏။
ရုပ္ျဖစ္ေစ နာမ္ျဖစ္ေစ ျဖစ္ျပီးလ်ွင္ ခ်ဳပ္ ပ်က္သြားသည္ခ်ည္းျဖစ္သည္။
ထုိေၾကာင့္ ေစတနာသည္လည္း နာမ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ျပီးလွ်င္ ပ်က္မည္သာ ျဖစ္၏။
သို႕ေပမယ့္ အက်ဳိးေပးနုိင္ေသာ အစြမ္းသတၱိကုိေတာ့ စိတ္အစဥ္၌ ခ်န္ထားခဲ့ေလသည္။
အက်ဳိးေပးရန္ အခြင့္အခါသင့္ေသာအခါ အက်ဳိးေပးမည္ျဖစ္သည္။
ထုိအက်ဳိးေပးနုိင္ေသာ သတၱိအား မည္သည့္ေနရာ၌ သိမ္းထားသည္ကုိ မေျပာႏုိင္ေပ။ အက်ဳိးေပးဖုိ႕ရန္ အစြမ္းသတၱိကေတာ့ ရွိေနမည္သာ ျဖစ္၏။
ဥပမာ..သရက္ပင္၌ သရက္သီးမ်ားကုိ မည့္သည့္ေနရာ၌ သိမ္းထား သုိထားသည္ကုိ မည္သုိ႕မွ် မေျပာႏုိင္ေပ။ အသီး သီးဖုိ႕ရန္ ရာသီ အခ်ိန္က်ေသာအခါ၌ အသီးမ်ား သီးေလေတာ့သည္။
ထုိအတူပင္ ေစတနာ ေခၚ ကံ ၏ အက်ဳိးသည္လည္း အေၾကာင္းညီညြတ္ အခြင့္လမ္းသင့္ေသာအခါ၌ အက်ဳိးေပးေပလိမ့္မည္ ျဖစ္၏။
ထုိသုိ႕ အက်ဳိးေပးေသာအခါ..ကာလႏွင့္ စပ္၍ ကံ (၄)မ်ဳိးရွိေလသည္။
- ဒိ႒ဓမၼေ၀ဒနီယကံ - မ်က္ေမွာက္ ပစၥဳပၸန္ဘ၀၌ အက်ဳိးေပးေသာကံ
- ဥပပဇၨေ၀ဒနီယကံ- ေနာက္ ဒုတိယဘ၀၌ အက်ဳိးေပးေသာကံ
- အပရာပရိယေ၀ဒနီယကံ- တတိယဘ၀မွစ၍ ေနာက္ဆုံးဘ၀ (ပရိနိဗၺာန္ျပဳသည့္) တုိင္ေအာင္ အက်ဳိးေပးေသာကံ
- အေဟာသိကံ- အက်ဳိးလုံးလုံး မေပးျဖစ္ေသာကံ
ဟူ၍ (၄)မ်ဳိးရွိသည္။
အဘိဓမၼာသေဘာအရ ေကာင္းမႈျပဳျပဳ မေကာင္းမႈျပဳျပဳ ၀ီထိ ဆုိေသာ စိတ္အစဥ္ ျဖစ္ေလသည္။ ပုံမွန္ အေျခအေန ျပဳမႈမ်ား၌လည္း ၀ီထိ အစိတ္အစဥ္ ရွိသည္။
တစုံတခုအား ျမင္သည္ ၾကားသည္ ဆုိေသာ အခါ၌လည္း ၀ီထိ - စိတ္အစဥ္ ရွိေလသည္။
ထုိ စိတ္အစဥ္၌ ေဇာ ဆုိေသာ အခုိက္အတန္႕သည္ အေရးၾကီး၏။
အာရုံတခုအား ပုိင္ပုိင္ ႏုိင္ႏုိင္ ေတြ႕ၾကံဳ ခံစားမိေသာအခါသည္ ထုိ ေဇာ အခုိက္အတန္႕ပင္ ျဖစ္သည္။
ေဇာအခုိက္အတန္႕က်မွသာလ်င္ စိတ္သည္ အားရွိသည္။ အားရမႈရွိသည္။
ထုိေဇာစိတ္သည္ (၇)ၾကိမ္ ျဖစ္သည္။ ထုိ ေဇာစိတ္(၇)ၾကိမ္တုိ႕တြင္လည္း ေစတနာ တခု တခုစီ ပါ၀င္သည္။
ထုိ႕ေၾကာင့္ ေစတနာသည္လည္း (၇)ၾကိမ္ရွိမည္။
ပထမေဇာႏွင့္ အတူတူျဖစ္ေသာ ေစတနာ (ပထမေဇာ ေစတနာ)သည္ ယခုဘ၀ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ အက်ဳိးေပးမည္။
မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ အက်ဳိးေသာကံကုိ ဒိ႒ဓမၼေ၀ဒနီယကံ ဟုေခၚသည္။
သတၱမေဇာႏွင့္ ယွဥ္တြဲျဖစ္ေသာ ေစတနာ (သတၱမေဇာ ေစတနာ)သည္ ဒုတိယဘ၀၌ အက်ဳိးေပးမည္။
ဒုတိယဘ၀၌ အက်ဳိးေပးေသာကံကုိ ဥပပဇၨေ၀ဒနီယကံ ဟုေခၚသည္။
က်န္ေသာ အလယ္ေဇာ ၅-ခ်က္ ေစတနာသည္ တတိယဘ၀မွစ၍ နိဗၺာန္ရေသာ ေနာက္ဆုံးဘ၀တုိင္ေအာင္ အက်ဳိးေပးေပလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
တတိယဘ၀မွစ၍ ေနာက္ဆုံးဘ၀တုိင္ေအာင္ အက်ဳိးေပးေသာကံကုိ အပရာပရိယေ၀ဒနီယကံ ဟုေခၚသည္။
မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ အက်ဳိးေပးရမည့္ကံသည္ အေၾကာင္းမညီညြတ္ေသာေၾကာင့္ အက်ဳိးမေပးျဖစ္ေသာအခါ.. အခ်ည္းအႏွီး အလကား ျဖစ္ေပမည္။
ထုိအတူ ဒုတိယဘ၀၌ အက်ဳိးေပးရမည့္ကံသည္လည္း အခြင့္အခါမသင့္ေသာေၾကာင့္ အက်ဳိးမေပးျဖစ္လွ်င္ အခ်ည္းအႏွီး အလကားပင္ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ထုိသုိ႕ အခ်ည္းအႏွီး ျဖစ္သြားေသာကံကုိ အေဟာသိကံ ဟုေခၚ၏။
အလယ္ေဇာ ၅ခ်က္ ေစတနာေၾကာင့္ အက်ဳိးသည္ ..အျမဲ အက်ဳိးေပးဖုိ႕ရန္ ရွိေနမည္သာျဖစ္၏။ ဘ၀တခုခု၌ အခြင့္သင့္လွ်င္ အက်ဳိးေပးမည္သာ ျဖစ္၏။
သတၱ၀ါသည္ တိရိစၧာန္ဘ၀မွေသ၍ လူ႕ဘ၀သုိ႔လည္း ေရာက္ရွိႏုိင္သည္။
လူ႕ဘ၀မွေသ၍ တိရိစၧာန္ဘ၀သုိ႕လည္း က်ေရာက္သြားႏုိင္ေပသည္။
ေအာက္ဘုံ၌ က်ေရာက္ေနေသာ သူလည္း လြတ္ေျမာက္ျပီး..အထက္ဘုံသုိ႕ တက္ႏုိင္သည္။
အထက္ဘုံမွသူလည္း ေအာက္ဘုံသုိ႕ ကံဆုိးျပီး..က်ေရာက္သြားႏုိင္ေလသည္။
ဥပမာ.. တိရိစၧာန္ဘ၀၌ က်ေရာက္ေနေသာ သတၱ၀ါသည္ မည္သည့္ကံေၾကာင့္ လူျဖစ္ႏုိင္သနည္း။
အမွန္တကယ္ တိရိစၧာန္ဘ၀၌ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ ျပဳဖုိ႕ရန္ မည္သုိ႕မွ် မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ မေကာင္းမႈမ်ားပင္ သိသာထင္ရွားစြာ ျပဳေနရေပမည္။
သုိ႕ေပမယ့္ ထုိတိရိစၧာန္သည္လည္း ေသျပီး ကံေကာင္း၍ လူဘ၀သုိ႕ ျပန္ေရာက္ႏုိင္ေသးသည္။ ထုိသုိ႕ အထက္ဘုံသုိ႕ ေရာက္ႏုိင္ေအာင္ အက်ဳိးေပးမႈမွာ..
အလယ္ေဇာ ၅-ခ်က္ ေစတနာေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္၏။ ယခင္ အတိတ္ ဘ၀တခုခု၌ ျပဳခ့ဲေသာ ေကာင္းမႈျပဳစဥ္ အလယ္ေဇာ ၅-ခ်က္ ေစတနာေၾကာင့္ တိရိစၧာန္ ျဖစ္ပါလ်က္ႏွင့္
ေသေသာအခါ..အထက္ ေကာင္းရာ လူဘ၀၌ လူျဖစ္ရျပန္သည္။
ထုိေၾကာင့္ တခါတရံ လက္ရွိဘ၀၌ မိမိကုိယ္တုိင္က.မေကာင္းမႈမ်ား မလုပ္ပါလ်က္ႏွင့္..
မေကာင္းက်ဳိးမ်ား ခံစားေနရေသာအခါလည္းၾကံဳရမည္။ ထုိအခါ.စိတ္ထဲ..အလြန္ပင္..မခံမရပ္ႏုိင္ေအာင္ ခံျပင္းေနမည္ျဖစ္သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ ယခုဘ၀၌ မေကာင္းတာမလုပ္မိပါဘဲ မေကာင္းက်ဳိးခံစားရပါသနည္းဟု..စဥ္းစားၾကေပလိမ့္မည္။ စိတ္ရႈပ္ေနေပလိမ့္မည္။
အေျဖကား..အတိတ္ဘ၀တခုခု၌ မေကာင္းမႈျပဳခဲ့စဥ္ အလယ္ေဇာ ၅-ခ်က္ ေစတနာေၾကာင့္ မေကာင္းက်ဳိးကုိ ခံစားရျခင္းျဖစ္ေပ၏။
ကံ ကံ၏အက်ဳိးႏွင့္ပက္သက္၍..ေကာင္းတာလုပ္လ်င္ ေကာင္းေသာ အက်ဳိးရမည္ မေကာင္းတာလုပ္လ်င္ မေကာင္းေသာအက်ဳိးရမည္.
ထုိမ်ွေလာက္သိထားရုံျဖင့္ မလုံေလာက္ေသးေပ။
အက်ဳိးေပးရာကာလႏွင့္ ကံ (၄)မ်ဳိးကုိလည္း အထက္ပါအတုိင္း သိထားအပ္ေပသည္။
ထုိသုိ႕ မသိထားလ်င္ ရံဖန္ရံခါ မိမိစိတ္ထဲ ကံ ကံ၏အက်ဳိးႏွင့္စပ္၍ ဘ၀င္မက်မႈမ်ား သံသယမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေပလိမ့္မည္။
ထုိဘ၀င္မက် သံသယမ်ား ရွင္းႏုိင္ရန္ ယခုကဲ့သုိ႕ ကံ ၄-မ်ဳိးႏွင့္ အက်ဳိးေပးရာကာလတုိ႕ကုိ ေဖာ္ျပလုိက္ရပါသည္။
ေအာက္ပါတရားေတာ္မွ နာယူမွတ္သားျပီး ေရးသားျခင္းျဖစ္သည္။
အပုိင္း ၁၁၊ ဗုဒၶဘာသာအေျခခံတရားေတာ္မ်ား - ေဒါက္တာသီလာနႏၵာဘိ၀ံသ
0 comments: